SluitenSluiten

Eerlijkheid staat bij ons voorop!

Blog
Maartje Hilte
Maartje HilteHoofd productontwikkeling primair onderwijs bij Cito
Waar jonge kinderen onbewust heel eerlijk zijn, houden wij ons in ons werk juist heel béwust bezig met eerlijkheid. We ontwikkelen toetsen voor iedereen. Dus ook voor speciale leerlingen, zodat hun vaardigheid goed in beeld kan worden gebracht én kan worden gevolgd. Alle leerlingen verdienen een eerlijke kans om te laten zien wat ze in huis hebben.

Maartje: “Toen mijn dochter Christien (4) eerlijk kwam opbiechten dat zij het was geweest, en niet haar zusje, die met een stift een dikke lijn had getekend op de nieuwe speelgoedkist, twijfelde ik of ik haar moest straffen voor haar actie of juist moest belonen voor haar eerlijkheid.”

Judith: “Mijn dochter Silke (3) zei laatst dat er een bruine meneer aan kwam fietsen, dat de mevrouw die daar liep nogal dik was en ze vroeg zich pas hardop af waarom de visite geen cadeautje had meegenomen toen haar zusje één werd. Kinderen zijn goudeerlijk.”

Waar jonge kinderen onbewust heel eerlijk zijn, houden wij ons in ons werk juist heel béwust bezig met eerlijkheid. We ontwikkelen toetsen voor iedereen. Dus ook voor speciale leerlingen, zodat hun vaardigheid goed in beeld kan worden gebracht én kan worden gevolgd. Alle leerlingen verdienen een eerlijke kans om te laten zien wat ze in huis hebben.

Passend onderwijs
In augustus 2014 is de Wet Passend Onderwijs ingegaan. Het uitgangspunt is dat voor alle leerlingen gezocht wordt naar een zo passend mogelijke plek in het onderwijs. Dit betekent dat kinderen onderwijs krijgen dat niet alleen uitdaagt en uitgaat van de mogelijkheden, maar ook rekening houdt met eventuele beperkingen. Waar mogelijk gaan kinderen naar het reguliere onderwijs, en daarnaast blijft het speciaal onderwijs bestaan voor kinderen die daar het beste op hun plek zijn. Hoe zorgen wij er als toetsontwikkelaars nu voor dat álle leerlingen – met en zonder eventuele beperkingen en in het reguliere en speciaal onderwijs – op een eerlijke wijze worden getoetst?

Hoe houden we rekening met speciale leerlingen?
Een mooi voorbeeld zijn de nieuwe derde genatie LVS-toetsen: voor het eerst zijn toetsen voor speciale leerlingen geïntegreerd. Om de toetsen voor iedereen eerlijk te laten zijn, besteden we bij de ontwikkeling extra veel aandacht aan:

  • de constructie van opgaven
    Bij de basis van de derde generatie LVS-toetsen houden we direct rekening met de behoeftes van speciale leerlingen. Een voorbeeld: bij Spelling vermijden we bij dicteezinnen zo veel mogelijk de ik-vorm, de gebiedende wijs en vraagzinnen. Zo voorkomen we onder meer dat leerlingen met een stoornis in het autistische spectrum deze zinnen op zichzelf betrekken en afgeleid worden van het spellen van de woorden. Een leerling zal dus niet meer spontaan de klas uitlopen om zijn jas te pakken, want een zin als ‘Ik trek mijn jas aan’ staat niet meer in de toetsen Spelling. En waar voorheen soms ‘Ja!’ werd geroepen bij de zin ‘Wie heeft er zin in ijs?’ blijft het nu rustig bij de zin ‘Anne en Feline krijgen na het eten ijs’.
  • screening door S(B)O
    Leerkrachten en experts uit het S(B)O screenen álle opgaven in de derde generatie LVS-toetsen op geschiktheid voor de doelgroep.
  • het meten van kleine stappen
    Om zijn of haar vaardigheid goed in te kunnen schatten, is het van groot belang dat een toets zo veel mogelijk aansluit bij het niveau van de leerling.Een speciale leerling kan zich trager ontwikkelen, waardoor hij of zijn aan het einde van groep 5 bijvoorbeeld nog het niveau heeft van een leerling aan het einde van groep 4. De oplossing voor een toets op maat? Onze vernieuwde LVS-toetsen bevatten extra toetsen, zodat we ook kleine leerstappen betrouwbaar kunnen meten.
  • de benodigde concentratie
    We houden rekening met specifieke beperkingen van leerlingen, zoals een beperkte aandachtsspanne. Om te voorkomen dat deze leerlingen aan het einde van de toets meer fouten maken dan aan het begin, hebben we bijvoorbeeld in de toetsen Rekenen-Wiskunde een knipmoment opgenomen. Als leerkracht kun je er nu voor kiezen om de toets in drie in plaats van in twee delen af te nemen.
  • slechtziendheid en slechthorendheid
    Voor slechtziende- en brailleleerlingen ontwikkelen we bij Cito aangepaste versies van toetsen. In deze versies zijn teksten vergroot en gebruiken we afbeeldingen met beter zichtbare contrasten en duidelijkere lijnen. Opgaven die lastig aan te passen zijn of minder relevant zijn voor deze doelgroep, zoals perspectief zien, laten we weg. Ook voor slechthorende en dooffunctionerende leerlingen maken we speciale versies van de derde generatie LVS-toetsen. Deze aangepaste versies bevatten een aanvullende dvd, waarbij een gebarentolk de opgaven aanbiedt in Nederlands met Gebaren.

Toetsen zijn er voor iedereen!
Goed en eerlijk toetsen. Dat is wat wij het allerbelangrijkst vinden. Iedereen verdient toch een eerlijke kans om zich optimaal te kunnen ontwikkelen? Bewust of onbewust, eerlijkheid staat bij ons voorop!