
Beoordelen schrijfvaardigheid Nederlands havo/vwo
De oordelen van verschillende beoordelaars komen lang niet altijd voldoende overeen.
Stichting Cito heeft verkennend onderzoek gedaan naar het effect van een genre-specifieke benadering op het eenduidig beoordelen van schrijfvaardigheid.
"Het idee van ons onderzoek was, dat in overleg met docenten tekstgenres worden gekozen en genre-specifieke kenmerken worden benoemd, die de basis vormen voor meer eenduidige analytische beoordelingsschema’s."


Genre-kenmerken en beoordelaars
Bij genre-analyse worden specifieke kenmerken van tekstgenres bestudeerd. Deze onderscheiden zich op basis van taalgebruik, inhoud en vorm en structuur. In overleg met docenten zijn twaalf tekstgenres gekozen, zoals een nieuwsbericht, column, een recensie en een creatief essay. Per genre hebben docenten een schrijfopdracht, een beoordelingsmodel en een korte lessenreeks ontwikkeld.Deze schrijfproducten zijn vervolgens beoordeeld door de eigen docent, twee externe beoordelaars en een medeleerling. Zij hebben hierbij gebruikgemaakt van verschillende beoordelingsmodellen.
Resultaten onderzoek
Uit het onderzoek blijkt onder meer dat het goed mogelijk is om schrijfopdrachten te ontwikkelen die afwijken van het type schrijfopdracht dat doorgaans in het voortgezet onderwijs gebruikt wordt. We zien daarnaast dat leerlingen het werk van medeleerlingen milder beoordelen dan hoe docenten datzelfde werk beoordelen.Meer weten over dit onderzoek? Lees hier het artikel ‘Het toetsen van schrijfvaardigheid’ in Examens'.
Voorbeeld genre Nieuwsbericht
Kruip in de huid van een journalist en schrijf een nieuwsbericht. Gebruik hierbij vier foto’s. Deze zelfbedachte gebeurtenis beschrijf je in een nieuwsbericht.
De uitwerking van de leerling wordt beoordeeld op drie aspecten: inhoud, taalgebruik en vorm en structuur. Het beoordelings-model hanteert een vierpuntschaal.
In de lessenreeks wordt beschreven wat er precies voorafgaand aan de opdracht en tijdens de verschillende lessen behandeld kan worden rondom het tekstgenre.