Empatisch denken & handelen
Recente ontwikkelingen in onze samenleving, waarin groepen soms tegenover elkaar komen te staan, roepen om aandacht voor empathisch denken en handelen. Empathisch vermogen draagt bij aan een constructieve, inclusieve samenleving, waarin ruimte bestaat voor verschillen. Logisch dat empathisch handelen in het curriculum voor burgerschap een voorname plaats inneemt. In 2020 ontwikkelden we het prototype SortBoard hiervoor. In dit vervolgonderzoek richten we ons op de scoring en rapportage.
Scoring en rapportage van empathisch handelen
- In het curriculum voor burgerschap neemt empathisch denken en handelen een voorname plaats in. Volgens de bouwsteen 'Een ander begrijpen' moeten leerlingen leren zich in een ander te verplaatsen en dat te betrekken op hun eigen gevoelens, handelen en overtuigingen.
- In 2020 ontwikkelden we hiervoor de app SortBoard. Dit is een instrument waarmee docenten met hun leerlingen in gesprek kunnen gaan over empathisch handelen.
- Dit onderzoek het vervolg. We richten ons op de scoring en rapportage van empatisch handelen. Kun je dat op een schaal zetten van pro-sociaal tot egocentrisch?
- En hoe werkt empathisch handelen eigenlijk in specifieke situaties? Welke invloed heeft groepsdruk of schaarste van ruimte en middelen?
Facts
- Onderzoekers: dr. Erik Roelofs, dr. Wilco Emons, masterstudenten van Universiteit Twente.
- Doelgroep: leerlingen 12 - 15 jaar en hun docenten.
- Looptijd: 2021
Eerste ervaringen: sociale keuzesituaties doen ertoe
Gebruikerstesten met onze app SortBoard gaven het al aan: sociale keuzesituaties doen ertoe. Voor leerlingen zijn ze belastend voor het maken van pro-sociale keuzes te maken. Ook in dit onderzoek wijzen de eerste ervaringen met het voorleggen van sociale situaties in dezelfde richting. Als we leerlingen situaties voorleggen en vragen of ze een meer egocentrische (zelf dienende) of meer pro-sociale keuze (ander dienende) keuze maken, dan is dit sterk afhankelijk van situatiekenmerken. Tot hoe lang een individu kan doorgaan met gedrag dat een ander dient, hangt af van schaarste, zichtbaarheid van de ander en de directe gevolgen van het eigen sociale handelen.Ook onderzoek in Ghana
Een masterstudente die onderzoek deed in Ghana, bracht een interessante sociaal-culturele factor aan het licht. In Ghana is de loyaliteit aan de eigen (deel)gemeenschap een prikkel om meer pro-sociaal te handelen. Daardoor kon een gedragskeuze (bijvoorbeeld het vrijhouden van een stoel) als pro-sociaal gelden voor leden van de eigen gemeenschap, maar als minder sociaal voor anderen die geen lid zijn van de eigen gemeenschap.De master thesis van Mavis Adombire staat in de Cito Kennisbank. Geïnteresseerd? Download de thesis 'Towards a direct measurement of empathic competence'.