Ondersteuning van het primair en speciaal onderwijs
Ondersteuning tijdens het NPO, we helpen je graag
Laten we het nog eens benadrukken: we hebben veel respect voor de manier waarop jullie de crisis het hoofd blijven bieden en daadkrachtig te werk gaan. Via onze nieuwsbrief en op deze pagina lees je telkens hoe we jou proberen te ondersteunen in deze uitdagende tijd.
Heb je goed in beeld hoe het gaat met de (brede) ontwikkeling van je leerlingen? Als Cito ondersteunen we graag daar waar mogelijk. Bijvoorbeeld door een speciale LVS-handleiding om resultaten handig mee te nemen voor het maken van een schoolscan in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs. Heeft jouw school goed in kaart kunnen brengen welke problemen en behoeftes er zijn? Ook in de volgende stappen kan het LVS je goed ondersteunen.
Goed om te weten: met het nieuwe LVS Leerling in beeld groeien we natuurlijk ook mee. Hiermee heeft jouw school de juiste tools in handen voor de actuele thema’s binnen het onderwijs, ook als het gaat om (maatwerk bij) de aanpak van eventuele onderwijsvertraging.
Het volgen van leerlingen
De afname geeft altijd waardevolle informatie. Door de scholensluiting en daarmee de latere afnames leefden verschillende vragen over het gebruik van de toetsresultaten. Hoe ga je om met de interpretatie van de gegevens en wat zijn verdere adviezen? We helpen je graag op weg. Hieronder een aantal tips:- Het doel van een toetsafname is niet anders dan anders. Het doel van de toetsafname is het monitoren van de ontwikkeling van leerlingen. Zodat je weet op welke gebieden jouw groep of specifieke leerlingen extra aandacht nodig hebben. Dat werd in 'corona-tijd' niet anders dan anders, maar misschien wél wat belangrijker dan in een normaal schooljaar. Immers door de lock-down en het op afstand onderwijs volgen, hebben leerlingen zich soms anders ontwikkeld dan verwacht. En hebben verschillende leerlingen, nu ze weer op school zijn, meer of anders behoefte aan ondersteuning en begeleiding. Het helpt dan dat je weet hoe de ontwikkeling van een leerling er nu voor staat. Zodat je in je onderwijs de focus kunt leggen op de groei en op de krachten en ontwikkelpunten van de leerling in de leerstofinhoud.
- Focus op groei door het functioneringsniveau. Het verkrijgen van dit inzicht hangt niet af van het exacte moment waarop je een toets afneemt. Het functioneringsniveau geeft – onafhankelijk van de afnameperiode – aan waar de leerling staat binnen het onderwijscurriculum. Daarnaast kun je meer gedetailleerd inzicht in de ontwikkeling van de leerling krijgen door het alternatief leerlingrapport, de categorieënanalyse en de foutenanalyses te raadplegen. Met deze informatie kun je in je lesaanbod inspelen op de ontwikkelingsbehoefte van de leerling.
> Lees op deze pagina alles over rapportages voor alle niveaus
> Stappenplan voor interpretatie en analyse - Heb realistische verwachtingen. Het vergelijken van de ontwikkeling van de leerlingen met die van andere leerlingen uit voorgaande schooljaren is in deze bijzondere 'corona-periode' wat minder zinvol. Immers het effect van de scholensluiting verschilt tussen scholen en leerlingen. Een vergelijking van de resultaten met die van leerlingen in een regulier cohort – dus vóór de corona-tijd – doet onvoldoende recht aan de prestaties van de individuele leerlingen. In de nieuwe situatie waren de resultaten op de toetsen dan ook geen realistische voorspeller van de ontwikkeling van een vaardigheid op de lange termijn. Voor de ontwikkeling van leerlingen is het belangrijk dat je realistische verwachtingen hebt. Zodat leerlingen zich kunnen ontwikkelen naar het niveau waarop ze oorspronkelijk zaten. Je probeert als het ware de leerling ‘terug op de lijn’ te krijgen die bij de leerling paste voor de lockdowns. Daarbij helpt het om te weten op welke aspecten een leerling anders scoort dan je normaal gesproken had verwacht.
- Niet corrigeren voor latere toetsafname. Aan het begin van 2021 hebben we geadviseerd de toetsen af te nemen na de heropening van de scholen én na een periode van rust en regulier onderwijs. Inmiddels weten we dat de toetsen gemiddeld zo’n 6 weken later zijn afgenomen dan normaal. Dit roept de vraag op of je niet zou moeten corrigeren voor die latere afname. Er zijn verschillende redenen waarom wij adviseren dit niet te doen. Op de eerste plaats omdat het feit dat gemiddeld de toetsen 6 weken later zijn afgenomen, dat niet zo hoeft te zijn voor jouw school of jouw leerlingen. Op de tweede plaats omdat we weten dat er altijd al verschillen zijn in onderwijstijd op een afnametijdstip, bijvoorbeeld door de spreiding in schoolvakanties. Tot slot blijkt uit onderzoek dat scholen die de toetsen later afnemen niet betere resultaten behaalden dan scholen die de toetsen eerder afnamen (Voor een technische analyse kun je het rapport van Lek, Feskens & Keuning raadplegen).
- Functioneringsniveau maakt corrigeren niet nodig. Bovengenoemde redenen maken het lastig, zo niet onmogelijk, om de toetsresultaten van individuele leerlingen te corrigeren. Wij adviseren daarom om de functioneringsniveaus als belangrijkste uitgangspunt te gebruiken. Daarmee weet je op welk niveau een leerling op het moment van de afname staat. Een meer inhoudelijke duiding als ‘deze leerling presteert nu op het niveau M5’ maakt dat de vraag naar het effect van de latere afname niet relevant is. Centraal staat immers waar de leerling nu staat, dat is het vertrekpunt van je onderwijs.
- Ook doen: monitor de sociale veiligheid van je leerlingen. Zeker weten dat je school voldoet aan de wettelijke monitoringsverplichting sociale veiligheid? Dit kan bijvoorbeeld met Viseon. Nog het hele jaar af te nemen én volledig goedgekeurd als monitoringsinstrument. Zie ook deze blog van collega Nynke Bakker
- Zorg voor goede communicatie richting ouders. Hoe helpen toetsen juíst verder in deze tijd en hoe kijken we nu naar de resultaten? In de media blijft het maar gaan over 'leerachterstanden'. Dit roept vragen op bij ouders. Daarnaast horen we ook dat ouders bezorgd zijn over toetsen in deze tijd. Goed om weer even stil te staan bij waarom en met welk doel je toetst: vanuit Cito helpen we je graag met heldere informatie voor ouders. > Hier vind je een voorbeeldbrief die je bijvoorbeeld in je nieuwsbrief kunt gebruiken, zodat vragen beantwoord worden.
