Cito en dyslexie: hoe houden we rekening met dyslexie?
Tijdig opsporen is van groot belang als het om dyslexie gaat. Een vroege diagnose en een adequate behandeling kan veel baat bieden bij de ontwikkeling van een kind. Wat vervolgens helpt, is rekening houden met de dyslexie, bijvoorbeeld door aangepaste toetsen. Voor kinderen én volwassenen met dyslexie ‘helpt’ Cito door middel van signalering, aangepaste toetsen en onderzoek.
Ouder Bianca Prins meldde ons dat haar kind volgens de school ‘te hoog’ op de Cito-toetsen scoort om een dyslexie-test aan te mogen vragen. Dat ligt wat complexer. Cito houdt zich niet bezig met de doorverwijzing naar de zorg, hier zijn door Dyslexie Centraal een aantal protocollen voor ontwikkeld.
Natuurlijk helpen we leerlingen, intern begeleiders, leerkrachten, ouders en behandelaars wel graag op weg met dit belangrijke onderwerp. Wat kunnen we wél betekenen op het gebied van dyslexie?
Natuurlijk helpen we leerlingen, intern begeleiders, leerkrachten, ouders en behandelaars wel graag op weg met dit belangrijke onderwerp. Wat kunnen we wél betekenen op het gebied van dyslexie?
Algemeen
Al onze toetsen geven we uit in lettertype Arial, waarbij we in het primair onderwijs tot en met groep 4 12 pts en vanaf groep 5 11 pts gebruiken. Dit is een bewuste keuze op basis van de landelijke richtlijnen voor dyslexie.
Primair onderwijs en speciaal onderwijs
- Signaleren welke leerlingen in groep 2 en 3 een risico lopen op het ontwikkelen van leesproblemen of dyslexie. Het Screeningsinstrument Beginnende geletterdheid is ontwikkeld in samenwerking met het Expertisecentrum Nederlands. > Lees meer
Het fonologisch bewustzijn en de letterkennis wordt gemeten. Dit is een voorbeeld van een opgave ‘Rijm’ - Signaleren middels DMT en Spelling om het niveau op het gebied van technisch lezen en spellen vast te stellen van leerlingen in groep 3 tot en met 8
- Signaleren of leerlingen in groep 4 tot en met 8 die moeite hebben met spellen en/of technisch lezen mogelijk dyslectisch zijn. Het Screeningsinstrument Dyslexie is ontwikkeld in samenwerking met het Expertisecentrum Nederlands. > Lees meer
- Voor leerlingen met dyslexie (en voor leerlingen met een visuele beperking) zijn aangepaste versies van de LVS-toetsen beschikbaar. Denk aan ingesproken versies, vergrote versies, etc. Op maat toetsen is ook mogelijk. Verder kan een leerling met dyslexie met de toetsen Begrijpend luisteren laten zien hoe zijn begrip zich verhoudt tot het begrip van de landelijke normgroep. Zijn vaardigheid begrijpend lezen kan gemeten worden met een toets van een lager niveau, zodat er geen frustraties zijn over de moeilijkheid van een toets. > Lees meer over het toetsen van begrijpend lezen bij dyslectische leerlingen (document i.s.m. Masterplan Dyslexie en Stichting Dyslexie Nederland)
- Hulpmiddelen en aanpassingen bij de Entreetoets. > Lees meer
- Aangepaste versie van Centrale Eindtoets. > Lees meer bij het College voor Toetsen en Examens
Voortgezet onderwijs
- Aangepaste versies van de toetsen: denk aan ingesproken versies voor zowel de papieren als digitale toetsen en vergrote versies met een andere lettergrootte voor het Cito Volgsysteem en aangepaste pauzelengtes voor de Kijk- en luistertoetsen
- Aangepaste centrale examens: de papieren centrale examens zijn sinds 2013 standaard in lettertype Arial en lettergrootte 12. Dit is een adequate lettergrootte voor kandidaten met een leesbeperking.
> Lees meer bij het College voor Toetsen en Examens
Hoger onderwijs
- Dyslectische kandidaten voor de toelatingstoets van de pabo maken een speciale variant en krijgen meer tijd om de toets te maken. Diverse toetsen voor pabo’s worden in opdracht van de Vereniging Hogescholen gemaakt
Middelbaar beroepsonderwijs
- Aangepaste centrale examens: de papieren centrale examens zijn sinds 2013 standaard in lettertype Arial en lettergrootte 12. Dit is een adequate lettergrootte voor kandidaten met een leesbeperking.
> Lees meer bij het College voor Toetsen en Examens
Bedrijven en branches
- Kandidaten met een dyslexieverklaring krijgen regelmatig meer tijd ter beschikking om een examen te maken. Afspraken over dyslexie stellen we altijd op in overleg met de opdrachtgever (klant). > Lees meer over deze examens
Goed en eerlijk toetsen staat bij ons voorop, en daarom dragen we graag bij aan passend onderwijs. Meer weten over dyslexie in relatie tot Cito? Neem dan gerust contact met ons op!