Op het Charlemagne College in Landgraaf is het weer bíjna net als vroeger. De leerlingen dragen mondkapjes op de gang, maar verder is het business as usual. “Het voelt goed”, zegt Margret Hacking - van Nunspeet, sectordirecteur vmbo-tl/havo. “Ook de docenten waren hartstikke blij om weer voor de klas te staan.” Margret vertelt hoe het Cito Volgsysteem VO helpt om ook na deze bijzondere periode zicht te krijgen op het niveau van de leerlingen en om te controleren of ze op het juiste niveau zijn ingedeeld.

Het Charlemagne College is een brede schoolgemeenschap in regio Parkstad met afdelingen voor vmbo-t, havo, vwo en tweetalig vwo. “We zijn ‘gewoon’ een goede school”, zegt Margret bescheiden. “Daarmee bedoel ik dat we gewoon goed onderwijs willen geven. We zijn geen revolutionaire vooroplopers, maar we proberen natuurlijk wel aan te sluiten bij onderwijsinnovaties en het beste uit onze leerlingen te halen.” Het leerlingenaantal van de streekschool ligt op 1400 en groeit nog steeds. De meeste leerlingen komen uit Landgraaf en Kerkrade, en een handjevol leerlingen uit Heerlen.

Speerpunten

Het team heeft een aantal speerpunten geformuleerd voor elke sector. “Binnen het vmbo is dat de schakelklas; dat is een concept waarin we leerlingen extra begeleiding en ondersteuning bieden als het gaat om studeren, plannen en huiswerk maken. Onze havo-leerlingen volgen in het derde en vierde leerjaar het programma ‘Havisten Competent’. Dit programma is gericht op een betere aansluiting op het hbo. Voor onze vwo-leerlingen hebben we een doorlopende leerlijn voor onderzoeksvaardigheden, voor een soepele overgang naar het wetenschappelijk onderwijs. En bij het tweetalig vwo staat natuurlijk alles in het teken van de Engelse taal en de uitwisselingen die daarbij horen.”

Inzicht

Het Charlemagne College maakt gebruik van het vernieuwde Cito Volgsysteem VO. “Met behulp van de toetsen krijgen we inzicht in hoe onze leerlingen ervoor staan en hoe de klas en school het doet in vergelijking met andere scholen in Nederland. Wij gebruiken de producten van Cito omdat we in de onderbouw de leerlingen op de juiste plek willen hebben”, legt Margret uit. “We hebben cijfers, beoordelingen, formatieve toetsen en summatieve toetsen en leerlingbesprekingen. Maar daarnaast willen we een onafhankelijke meting, een soort lat waar we onze cijfers naast kunnen leggen.”

‘Wij gebruiken de Cito-toetsen omdat we in de onderbouw de leerlingen op de juiste plek willen hebben’

Het Charlemagne College heeft gemengde brugklassen: vmbo-tl/havo en havo/vwo. “De Cito-resultaten worden daar vooral gebruikt om leerlingen een goed advies te kunnen geven voor het tweede leerjaar”, legt Margret uit. “En ook om sterk te staan naar ouders en uit te kunnen leggen waarom hun kind wel een havo-leerling is maar geen vwo-leerling”, voegt ze toe.

Margret benoemt nog twee andere functies van het Cito Volgsysteem VO. “De toetsresultaten geven de docenten van de secties Engels, Nederlands en Rekenen-Wiskunde informatie over het niveau van de leerlingen, zodat ze er hun onderwijs op af kunnen stemmen. En tenslotte kunnen we op basis van deze informatie extra ondersteuning bieden voor individuele leerlingen als dat nodig is. Wij hebben een systeem van banduren, waarin leerlingen werken aan bijzondere projecten, lezen, of extra ondersteuning krijgen als ze dat nodig hebben. We delen leerlingen in aan de hand van de scores op de Cito-toetsen.”

Overgangsnorm

De uitslagen van de Cito-toetsen zijn onderdeel van de overgangsnorm op het Charlemagne College. “Een leerling die minder scoort dan bedoeld, dus onder de norm, is bespreekgeval. Dan bespreekt een docentenvergadering hoe het verder gaat en wat de bindende uitspraak richting ouders wordt”, legt Margret uit. Meestal komt het niet uit de lucht vallen dat een leerling minder presteert, maar het komt wel eens voor dat er een discrepantie is tussen de cijfers en de Cito-uitslagen. Margret: “Dan gaan we in gesprek en kijken hoe het komt. We bekijken de cijfers, de gegevens van de basisschool of die van een eerder leerjaar. Maar meestal is dit iets wat in de brugklas speelt.”

De ene 6 is de andere niet

Een cijfer zegt lang niet alles, benadrukt Marget. “Je hebt leerlingen die met het gemiddelde van een 6 makkelijk over kunnen naar een hoger niveau, maar je hebt ook leerlingen met een 6 die beter op dit niveau kunnen blijven. Het ligt aan het kind: hoe heeft deze leerling dit cijfer gehaald? Waar staat die 6 voor? Staat die voor een heel hardwerkende leerling of is het er eentje die niet veel heeft gedaan en eigenlijk veel beter kan en meer uitgedaagd moet worden? Dat kan heel verschillend zijn. Dat bespreek je met de collega's: wat is dit voor een leerling en waar staat dit cijfer voor.”

Rapportages

Het Cito Volgsysteem VO kent verschillende rapportages, bestemd voor de leerling zelf, ouders of verzorgers, mentoren, vakdocenten, kwaliteitsmedewerkers en het management. Margret: “De rapportages van de nieuwe toetsen zijn vernieuwd, maar echt veel ervaring hebben we daar nog niet mee op kunnen doen. Vorig schooljaar hebben we alleen Toets 0 afgenomen in de brugklas, tijdens de coronaperiode hebben we de andere toetsen niet afgenomen. Maar wat ik er tot nu toe van heb gezien stemt me positief. Het nieuwe systeem vind ik zelf heel duidelijk, zo geven de ouderrapportages nu in één oogopslag de functioneringsniveaus voor elk vakgebied weer. Maar ik weet nog niet hoe we per vak kunnen zien waar het misgaat of welke onderdelen onvoldoende beheerst worden en dat soort zaken. Dat gaan we dit schooljaar ervaren.”

Inhalen

Het team heeft besloten dat de tweedeklassers alsnog Toets 1 maken. Op de vraag of kinderen hierdoor extra druk ervaren, reageert Margret lachend: “Nee, er zijn maar weinig leerlingen die er stress van hebben. Dat is ook een extra aandachtspunt voor ons in de communicatie naar ouders; dat kinderen dit wel serieus moeten nemen en dat we straks iets met die resultaten gaan doen. Ik informeer ouders altijd vooraf waarom we toetsen en dat het een onafhankelijke meting is. We vertellen ook dat leerlingen zich niet kunnen voorbereiden en dat stress niet nodig is, maar dat we wel serieuze medewerking verwachten.”

‘In klas 3 zitten alle leerlingen op het niveau waarop ze hun diploma (onvertraagd) gaan halen’